LA CHICA DANESA - MADDI ALEGRE

1926an Kopenhagen girotzen den La chica danesa pelikulan, garai hartako gizartean transexualitatea nola bizi eta ulertzen zen islatzen da.

Filma, margolariak ziren bikote baten egunerokoa kontatzen hasten da. Bada, ordea, jolas moduan hasten den, baina eguneroko hori errotik aldatuko duen gertakari bat: Einarrek emakume gisa posatuko du Gerdaren koadro baterako; hasieran, biek gauza dibertigarritzat hartzen badute ere, Einarregan zenbait sentimendu azaleratzen hasten dira. Hala, Einar konturatzen da, erreprimitzen saiatu izan arren, bera emakume bat dela; bera Lili dela.

Bizitzen ari den egoera berri horren aurrean erantzunak bilatzeari ekiten dionean, harrigarria, ulergaitza eta mingarria suertatzen da zenbait medikuk Liliri egiten dioten diagnostikoa, eta halaber, proposatzen dizkioten irtenbideak. Horien artean, aipatzen dira: desoreka kimiko bat, zeina erradiazioaren bidez konpondu nahi den; perbertsioaren aurkako tratamendu bat; nortasun-egoeraren nahastea; homosexuala dela edota eskizofrenia pairatzen duela. Hain handia da mediku horiek Lilirengan eragiten duten mina, ezen eroa zegoela pentsatzera ere iritsi baitzen.

Egia da, pelikulan erakusten zaigun gizarte-eredutik egun bizi garen gizartera, zorionez, aldaketa nabarmenak eman direla. Hala, transexualitatea medikuen gehiengoak gaixotasun edo nahaste moduan identifikatzetik, egun, sexu aniztasunaren adierazle bezala ulertzera heldu gara. Hori ezinbesteko aurrerapausoa da egoera hori bizitzen ari den pertsonarentzat, izan ere, argi dago horrelako prozesu batetik igarotzen ari den edonorrentzat ezinbestekoa dela ulertua, entzuna, onartua eta den bezala maitatua sentitzea.

Aipagarria da, bestalde, zailtasunak zailtasun, Lilik bere ametsak errealitate bihurtzeko bide horretan ateratzen duen indarra. Berak, askok ulertuko ez badute ere, argi du nor den eta zeintzuk diren bere asmoak. Bere ametsa lortzeko bidean egindako borroka horrek amaiera gogorra badu ere, prozesu osoan zehar izandako adoreak bihurtzen du gogoangarri.

Hala ere, badugu oraindik zer aldatu eta ikasia; bai gizarte moduan, baina baita hezitzaile moduan ere. Izan ere, hezitzaile izango garen aldetik, eta ikasgelan horrelako egoera batek ezustean harrapatu ez gaitzan, garrantzitsua izango da formakuntzak jasotzea nahiz ahalik eta erantzun egokiena emateko baliabideak beti eskura izatea. Ikasleak sentitzen badu hezitzaileak ulertu eta babesten duela, arinagoa izango da guztia.

Amaitzeko, azpimarragarriak direla uste dut Lilik Gerdari hil aurretik esaten dizkion hitzak: "anoche tuve el sueño más hermoso, soñé que era un bebé en los brazos de mi madre, ella me miraba y me llamaba Lili". Amets hori, ziurrenik, Lilik hutsetik hasteko duen bizi berri baten beharraz ari zaigu.